Jacqueline Cramer

Duurzaamheid: vroeger, nu en in de toekomst

Jacqueline Cramer kan bogen op een veelzijdige loopbaan als wetenschapper, bedrijfsadviseur en bestuurder. Duurzaamheid is de rode draad in haar leven en werk.

Schoner milieu
Jacqueline Cramer maakt zich haar leven lang hard voor een beter milieu. Gedurende haar hele loopbaan deed zij dit als wetenschapper, maar daarnaast in de jaren tachtig ook als milieuactivist, vanaf eind jaren tachtig als bedrijfsadviseur en bestuurder en in het kabinet Balkenende IV als minister van Milieu en Ruimtelijke Ordening. Voor een schoner milieu is het volgens haar noodzaak dat bedrijven hun productieprocessen en producten aanpassen.

Loopbaan
Jacqueline Cramer (1951, geboren te Amsterdam) studeerde in 1976 af als bioloog aan de Universiteit van Amsterdam. Hierna was zij als medewerkster verbonden aan de Universiteit van Amsterdam (bij respectievelijk de afdeling Biologie en Samenleving en de Vakgroep Wetenschapsdynamica). In 1987 promoveerde zij. Twee jaar later trad Jacqueline Cramer in dienst bij het TNO Studiecentrum voor Technologie en Beleid als senior adviseur op het gebied van milieu, technologie en beleid. Zij werkte hier tien jaar, waarvan de laatste vier jaar gedetacheerd bij achtereenvolgens Philips en Akzo Nobel.

Sinds 1999 heeft zij een eigen adviesbureau op het gebied van duurzaam ondernemen. In dit kader heeft zij met meer dan 100 grote en kleine bedrijven samengewerkt.

Sinds 1990 was Jacqueline Cramer deeltijdhoogleraar op haar vakgebied milieumanagement en duurzaam ondernemen in bedrijven. Zij doceerde achtereenvolgens aan de Universiteit Utrecht, Erasmus Universiteit, Katholieke Universiteit Brabant en Universiteit van Amsterdam.
Zij heeft vele nevenfuncties gehad, waaronder kroonlid van de Sociaal Economische Raad en diverse commissariaten.

Minister
Jacqueline Cramer werd op 22 februari 2007 beëdigd als minister van VROM. In die functie heeft zij een aantal bestaande wetten vereenvoudigd (waaronder de Wet Milieubeheer), wat heeft geleid tot een aanzienlijke lastenverlaging voor burgers en bedrijven. Daarnaast heeft zij een aantal nieuwe wetten tot stand gebracht waaronder de Wet luchtkwaliteitseisen (2007) en de Invoeringswet Wet ruimtelijke ordening (2008). Tevens heeft zij het duurzaam inkoopbeleid van overheden ingevoerd en een aantal convenanten gesloten met werkgeversorganisaties, ondermeer over het recyclen van afval (waaronder kunststof). Ook heeft zij een breed nationaal klimaatbeleid opgezet samen met het bedrijfsleven en andere overheden. Als minister nam Jacqueline Cramer actief deel aan de internationale Klimaatconferentie in Kopenhagen van de Verenigde Naties. Haar ministerschap eindigde met de val van het kabinet Balkenende IV op 20 februari 2010.

Duurzaam innoveren
Per 1 oktober 2010 is Jacqueline Cramer benoemd tot hoogleraar Duurzaam innoveren bij de faculteit Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht. Als hoogleraar Duurzaam innoveren spant zij zich in om onderwijs en onderzoek op het gebied van innovatie te combineren met duurzaamheid. Haar speciale interesse gaat uit naar het stimuleren van ondernemerschap bij studenten, waarbij zij zich richt op het toepassen van kennis ten behoeve van nieuwe producten en/of diensten die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling.

Utrecht Sustainability Institute
Tevens is Jacqueline Cramer sinds januari 2011 directeur van het Utrecht Sustainability Institute (USI). Het USI is in het leven geroepen om een positief antwoord te geven op het groeiend aantal vraagstukken op het gebied van duurzaamheid: klimaatverandering, energieafhankelijkheid, grondstoffen- en waterschaarste, explosieve urbanisatie en met dit alles gepaard gaande sociale en economische spanningen. Door structureel samen te werken, de kruisbestuiving tussen onderzoekers en marktpartijen te verbeteren en excellente expertise uit verschillende vakgebieden te integreren wil het USI met zo’n 1500 onderzoekers duurzame oplossingen bieden voor de toenemende druk op stedelijke regio’s in binnen- en buitenland.

Deze zevende Jan Moddermanlezing werd gehouden in de Nieuwe Kerk te Groningen op zaterdag 16 maart 2013.